Популяцийн экологи

Зорилго

Энэ хичээлээр экологийн шинжлэх ухааны сонгодог салбаруудын нэг болох популяцийн экологийн онолын суурь ойлголт, уг салбарын судалгааны ерөнхий аргазүй, тэдгээрийн практик хэрэглээний талаар мэдлэг, тодорхой хэмжээний хэрэглээний чадвар эзэмшүүлнэ.

Товч агуулга

Популяцийн тухай ойлголт, тодорхойлолт. Популяцийн экологийн судлах зүйл. Математик загварыг популяцийн экологийн судалгаанд хэрэглэх нь. Популяцийн экологийн үндсэн хуулиуд. Нэгэн зүйлийн популяцийн нягтшлаас үл хамаарах динамик. Төгсгөлөг болон тасралтгүй хугацааны загвар (давхацдаг, давхацдаггүй үе удамтай популяцийн загвар). Популяцийн өсөлтийн экспоненциаль ба геометрийн эрчим. Эдгээрийн бодит жишээ. Популяцийн нягтшлаас хамаарах динамик. Нягтшил, нягтшлаас хамаарах хамаарал. Логистик тэгшитгэл, түүний нөхцлүүд. Үхэл хорогдол, төрөлтийн эрчим нягтшлаас хамаарах нь. Зүйлийн доторх өрсөлдөөн. Логистик тэгшитгэлийн хэрэглээ (Рикерийн тэгшитгэл, Бивертон-Холтын тэгшитгэл). Аллигийн үр дагавар. Цаг хугацааны хоцрогдол, өсөлтийн эрчим хэт өндөр байх, орчны болон демографик стохастик байдлын динамик үр дагавар. Сигмойд динамик, амплитуд нь буурах динамик, мөчлөгт хэлбэлзэл, хаос. Популяцийн зохицуулга. Бодит жишээнүүд. Насны бүтцийн онцлогтой популяцийн динамик. Демографийн бүтэц. Мэнд үлдэлтийн хэлбэрүүд. Насны онцлогтой төрөлт, үхэл хорогдлын хуваарь. Мэнд үлдэлтийн хүснэгт: статик ба динамик. Амьдралын үргэлжлэх хугацаа, үе удмын үргэлжлэх хугацаа. Популяцийн цэвэр өсөлтийн эрчим. Насны тогтвортой ба стационарь түгэлт. Популяцийн матриц загвар. Леслийн болон Лефковичийн матриц. Насны бүтэцтэй популяцийн динамикийн Эйлерийн тэгшитгэл, түүний ач холбогдол. Насны бүлэг тус бүрийн үржлийн ач холбогдол. Бодит жишээнүүд. Популяцийн хил хязгаар, орон зайн асуудал, метапопуляци. Метапопуляцийн Левинсийн загвар, Пуллиамын загвар, тэдгээрийн ялгаа. Бодит жишээнүүд. Aмьдралын эргэлтийн стратеги. Амьдралын эргэлтийн олон янз байдал. Зэргийн хууль. Итерипарити ба семелпарити. Коулийн парадокс. МакАртур-Уильсоны r- ба K-шалгарлын онол. Үржлийн өртөг, энергийн хуваарилалт. Ургамлын амьдралын эргэлтийн тухай Граймын загвар. Экологийн бодисын солилцооны онол. Бодит жишээнүүд. Популяцийн элбэгшлийг үнэлэх арга: харьцангуй элбэгшил ба абсолют элбэгшлийг үнэлэх аргууд. Бодит жишээ. Популяцийн экологийн хавсарга асуудлууд: Ашиглалт. Хамгийн их тогтвортой ашиглалтын хэмжээ, логистик загвар ба динамик сангийн загвар. Хяналт: биологийн нэгдсэн хяналт. Хамгаалал: жижиг популяцийн парадигм, буурч буй популяцийн парадигм. Байгаль хамгааллын биологи. Бодит жишээнүүд.