Ургамлын экологи

ECOL302 / Бакалавр

Багц цаг: 3

Биологийн тэнхим

Хаврын улирал

Лекц: 2 цаг - 16 хоног

Семинар: 2 цаг - 16 хоног

Лаборатори: -

Бие даалт: -

Зорилго

“Ургамлын экологи” хичээлээр ургамлын экологийн гол үзэл санаа, ургамалжилт ба амьдрах орчин хоорондын харилцан хамаарал, ургамлын зохилдолгоонууд, сукцессийн процессууд, ургамал ашиглалт ба хамгааллын менежментийн нөлөө, хөнөөлт үзэгдлүүдийн нөлөө, ургамалжилтын судалгааны арга зүй ба анализуудын талаар мэдлэг олгох зорилготой болно. Уг хичээлийг судалснаар бэлчээр, газар тариалан, нөхөн сэргээлт зэрэг салбарт ургамлан нөмрөгийг хэрхэн зүй зохистой ашиглах, хамгаалах зэрэг суурь мэдлэгийг олж авах ач холбогдолтой.

Товч агуулга

Үрийн тархалт: янз бүрийн амьдрах орчинд үр тархах хоёр хэлбэр, салхи ба амьтнаар үр тархах үйл явцын үр ашигт нөлөөлөх хүчин зүйлс, үр тархалтын дараах хүчин зүйлс. Үрийн тайван байдал, үрийн сан: тайван байдлын үндсэн хэлбэрүүд, үрийн сан ихтэй байх боломжит амьдрах орчин, үрийн динамик хамгааллын асуудалд хэрхэн хамаарах. Соёололт: физикийн болон орчны нөлөө, соёололтод нөлөөлдөг том болон бага хэмжээний хүчин зүйлс, үрийн соёололтод орчны нөхцлийн үзүүлэх нөлөөг шалгах туршилт. Амьдралын эргэлтийн стратеги: ургамлын янз бүрийн шинж тэмдгийн эволюцийн урвуу хамаарал, МакАртур-Уильсоны r- and K-шалгарлын загварыг Граймын R-C-S загвартай харьцуулах нь. Өрсөлдөөн: зүйлийн дотор, зүйл хоорондын өрсөлдөөнийг шалгах туршилт, өрсөлдөөн явагдах боломжит механизм, аллелопати, Тильманы нөөцийн харьцааны загвар. Ургамал идэшлэлт: “дэлхий яагаад ногоон бэ?”, ургамлын популяцийн зохицуулгад ургамал идэшлэлтийн үзүүлэх нөлөө, бүлгэмдлийн түвшний нөлөө, ургамал идэшлэлтийн эсрэг тэсвэрлэх, хамгаалах механизм, нөөцийн хүрэлцээ хангамж хамгааллын механизм хэрхэн нөлөөлөх вэ? Тоос хүртээлтийн экологи. Популяцийн өсөлт: загварууд, матриц загварт үндэслэсэн менежментийн стратеги. Метапопуляци: метапопуляцийн онол, эх үүсвэр ба дагавар популяци. Ургамлын бүлгэмдэл: ургамлын бүлгэмдлийн зохион байгуулалтын талаарх “суперорганизмын” ба “индивидуалист” онол, градиент, ординаци, орон зай, цаг хугацааны масштаб экологийн судалгаанд хэрхэн нөлөөлөх вэ, ургамалжилт, уур амьсгалын хамаарал, уур амьсгалын “дундаж”-аар уур амьсгалын өөрчлөлтийн ургамалжилтад үзүүлэх нөлөөг тооцох нь, зүйлийн амьдралын эргэлтийн шинж тэмдэг буюу физиологийн зохилдолгоо. Сукцесс: фацилитаци, ингибици, тэсвэрлэлтийн загвар. Бүлгэмдлийн динамикийг загварчлах нь: Марковын загвар. Зүйл зэрэгцэн орших тухай тэнцвэрт болон тэнцвэрт бус загвар. Бүс нутгийн болон дэлхийн хэв маяг: янз бүрийн бүс нутгийн олон янз байдал, олон янз байдал-тогтвортой байдлын хамаарал. Микориз ба фацилитаци. Экосистемийн экологи ба дэлхийн өөрчлөлт: бодисын эргэлт, зүйлийн халдалт, болон азотын хуримтлал гэх зэрэгт экосистемийн бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн гүйцэтгэх үүрэг.