Хятадын эдийн засгийн газарзүй

Зорилго

Уг хичээлийн үндсэн зорилго нь Хятад судлалын ангийн оюутнуудад, ялангуяа Гадаад хэл, орон судлал хөтөлбөрөөр сурч байгаа оюутанд хятад орон судлалын үндсэн мэдлэг эзэмшүүлэх хичээлээр өнөөгийн хятадын газарзүйн орчин, байрлал, байгаль цаг уураас болж, эдийн засгийн бүтэц, зохион байгуулалт нь ямар байдаг, уламжлалт аж ахуйтайгаа хэрхэн уялдан хөгжсөн, бүс нутгийн болон улс орных нь ерөнхий байдлаас ойлгуулан таниулахад оршино. Зорилгоо биелүүлэхийн тулд суралцагчдын өмнө нь эзэмшсэн хятад хэлний мэдлэгт тулгуурлан шинжлэх ухааны нарийвчилсан үг хэллэгт хэрэглэх түүхийн шинжлэх ухааны судалгааны аргазүй, судалгааны асуудлуудыг нэгэн суурь мэдлэг болгож, тэдгээрийг хэлний мэдлэгтэйгээ уялдуулж, мөн хятад судлалын болон хятадын соёлын элемент газар орны байдал, ангиллын тухай танилцуулж, мэдлэгийг бүрэн эзэмшүүлэх нь энэ хичээлийн зорилт болно.

Товч агуулга

Хятад улсын физик газарзүй нь 5000 жилийн эдийн засгийн түүхийг бий болгоход чухал үүрэг гүйцэтгэж, аж ахуйгаа эрхлэх газарзүйн байршилтай уялдсан хэв маягт нь ихээхэн нөлөөлсөн билээ. Тус улсын газар нутгийн хэмжээ дэлхийн том улсын нэгэнд тооцогдох боловч хүн амынх нь 80 хувь нь илүү үржил шимтэй төв болон зүүн хэсэгт газар нутгийн зөвхөн 20 хувьд төвлөрдөг тэгш өндөрлөг, гол мөрний хөндий болон түүний хотожсон эрэг дагуу төвлөрсөн гурван бүстэй. Үндэстний цөөнхийн дийлэнх нь амьдардаг баруун бүс нутагт арван хоёр засаг захиргааны муж багтдаг. Хүн амьдрах боломжгүй уулархаг газар, цөл газар аж ахуйн үйл ажиллагаа эрхлэхэд таагүй юм. Найман мужтай Төвийн бүс нутаг нь гол мөрний сав дагуух хүн амын төвлөрөл ихтэй бөгөөд хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлийн томоохон хэсгийг бүрдүүлдэг. (Зүүн хойд хэд хэдэн аймгийг ерөнхий зориулалтаар Төвийн бүсийн нэг хэсэг гэж ангилдаг боловч засгийн газар нь бүс нутгийн хөгжлийн тусгай хөтөлбөрт тусгасан тул зарим үед тусад нь авч үздэг.) Далайн эргийн бүсийн 11 муж нь Хятад улсын аж үйлдвэр, худалдааны томоохон район бөгөөд түүхийн хувьд гадаад худалдаа, гадаад шилжилт хөдөлгөөнөөр дамжуулан гадаад ертөнцтэй холбогдож иржээ. Хятадын хүн ам эдгээр гурван бүс нутагт ойролцоогоор тэнцүү хуваагддаг тухай уг хичээлээр үзнэ.